Serbral Palsili Seben Ayşe Dayı Öğretiyor

Seben Ayşe Dayı, seberal palsili olarak dünyaya geldi. Serebral Palsi, tıp diliyle beyin felci. Dayı'nın öğrencilerine açıkladığı şekliyle ise “Doğum sırasında oksijensiz kalması nedeniyle beyinde oluşan hasara bağlı olarak yaşadığı hareket ve konuşma zorluğu.”

Seben Ayşe Dayı şimdi Yeni Okul 'da hazırlık ve birinci sınıfların derslerine yardımcı öğretmen olarak katılıyor.

Al Jazeera'den Umay Aktaş Salman'ın haberine göre Dayı, küçük yaşta fizik tedavi ve özel eğitime başladı. Metin Sabancı Spastik Çocuklar ve Gençler Eğitim Öğretim Merkezi’ne gitti. Konuşmasını ve yürümesini geliştirmek için sürekli çalıştı.

Dayı, ilk dersini ve öğrencileriyle ilk buluşmasını şöyle anlatıyor:

"Önce güldüler. ‘Niye böyle yürüyorsun, niye böyle konuşuyorsun’ diye sorguladılar. Sonra üç sınıfla da oturup tek tek konuştum. Nedenini anlattım. Sonra daha rahattılar. Sınıfta onlara yardım edip edemeyeceğim konusunda tereddütleri vardı. Okuma saatinde ben de yanımdaki kalın kitabımı açtım okudum. ‘Sen bu kadar büyük kitabı nasıl okuyorsun?’ diye geldiler yanıma.
İngilizce konuştuğumu duyunca da şaşırdılar. Bir nevi teste tabi tuttular beni. Onlara yardım edebileceğimi anladıklarında daha da gelişti ilişkimiz. Haftalar geçtikçe bana yardım etmeye başladılar. Yemekhanede tabak taşırken bana yardım ediyorlar, top oynarlarken ben geçiyorsam top bana çarpmasın diye duruyorlar."

Veliler de olumlu karşılıyor

Okulun velilerinden de çok olumlu tepkiler geliyor. Dayı, "Veliler, çocuklarının benimle birlikte büyümelerini destekliyorlar. Eminim ki bu çocuklar büyüdüklerinde benim gibi biri ile karşılaştıklarında çok daha farklı davranacaklar" diyor.

Beden engeli değil zihniyet engeli Seben, amacının çocukların engellileri ötekileştirmemesi ve farklılıklara saygı göstermelerini sağlamak olduğunu söylüyor. Dayı, toplumun engellilere bakış açısını da eleştirerek şöyle konuşuyor: "Engelliler hasta bebek muamelesi görüyorlar. Ayrıştırılıp bir yere koymaya çalışıyorlar bizleri. Bizim istediğimiz bu değil. Biz hayatın içinde yaşayıp, normalleşmiş bir toplumda hayatımızı sürmek istiyoruz. İnsanlar bana bir şeyleri yapamayacağım, düşünemeyeceğim algısıyla yaklaşıyor. Sinemaya gideceksiniz ‘Yalnız girebilecek misiniz’ diyorlar. Mesela pasaport yenilemeye gittiğimde ‘Sizin yanınızda niye bir veli yok’ dediler. Akıl sağlığımın yerinde olduğunu anlatmak zorunda kaldım saatlerce. Bir yere gideceksiniz, biri kolunuzdan tutup sizi karakola götürmeye çalışıyor, 'Sokakta ne işin var' diyor. Kendi engelimle ilgili sorunlar çok küçük kalıyor. Önce insanların bakış açılarının düzeltilmesi gerekiyor."

‘Seben’in varlığı zenginlik’

Okulun kurucusu Özlenen Kutlar ise Seben’in okulda olmasını herkes için büyük bir zenginlik olarak tanımlıyor:

"Seben’in burada olmasının bizim için iki anlamı var. Hem özel gereksinimli yetişkin bir bireyin öğretmen olarak sınıfta bulunması iyi bir model. Hem de Seben, çocukların soru sormasına zemin hazırlayan iyi bir öğretmen. Uyguladığımız Emilia yaklaşımını çok iyi uygulayan bir öğretmen."

Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2002'de yaptırdığı "Türkiye Engelliler Araştırması" nüfusun yüzde 12,9'unun engelli olduğunu gösteriyor. Şu andaki nüfusa göre bu neredeyse 10 milyon kişi demek. Seben Dayı engelli olmanın engel olmadığını kanıtlayanlardan biri. Hayali de engellilerin ötekileştirilmeden hayatın içinde olmaları.

Serebral Palsi Nedir ?

Serebral Palsi (SP), doğum öncesinde, sırasında veya sonrasında merkezi sinir sisteminin hareket işlev alanlarının hasar görmesinden dolayı oluşan tablo. Hastalık değil, tedavisi yok. Türkiye’de her bin çocuktan 4'ünde serebral palsi görülüyor. Doğumda yeterli oksijen alınamaması nedenlerden biri. SP, gebelikte annenin geçirdiği kızamıkçık gibi enfeksiyonlar veya beyin gelişimini engelleyen anormallikler, bebeğin geçirdiği menenjit gibi enfeksiyonları beyin gelişimine engel olması ve yaşamın ilk yıllarında geçirilen kazalar nedeniyle ortaya çıkıyor.

Çalışmaktan hiç vazgeçmedi

Ailesi en büyük desteğiydi. Ancak o da çalışmaktan hiç vazgeçmedi. 10 fiziksel egzersiz verdilerse, o 20 yaptı. Beş yaşında yürümeye başladı. Sonra başarılı bir okul hayatı başladı. Okulun yanı sıra hareketlerini daha da geliştirmek için yüzmeye, at binmeye devam etti. Liseyi bitirdiğinde Yeditepe Üniversitesi Gazetecilik bölümünü burslu olarak kazandı. Bölümden birincilikle mezun oldu. Şimdi yine burslu olarak aynı üniversitede sosyal antropoloji yüksek lisansı yapıyor.
Dayı yüksek lisans yaparken, eleştirel düşünme becerilerinin geliştirildiği ve yapılandırmacı eğitim felsefesinin uygulandığı Reggio Emilia eğitim yaklaşımı incelemeye başladı. Daha sonra bu eğitim yaklaşımını uygulan bir anaokulu ve şimdi çalıştığı Yeni Okul ile yolları kesişti. 25 yaşındaki Dayı, haftanın iki günü Yeni Okul’da ilkokul hazırlık ve birinci sınıfların derslerine yardımcı öğretmen olarak katılıyor.

Kaynak: Radikal